HOOGLERAAR BROUWER VERDWAALT OP MALIEVELD

In het radioprogramma ‘Dit is de Dag’ op NPO zei hoogleraar algemene rechtswetenschap Jan Brouwer dat een groepsknuffel op het Malieveld een provocatie is voor de Nederlandse rechtsstaat en de samenleving. Wat een fantasierijke gedachtegang. Je kunt kennelijk zo ver doorstuderen dat je zelfs op het Malieveld verdwaalt.

Hij gaat op een gegeven moment tellen en komt al snel op drie, vier strafbare feiten: Een demonstratieverbod is geschonden, een beëindigingsopdracht genegeerd, er waren handtastelijkheden en openlijke geweldpleging. Ja dat kun je zo stellen. Maar dit is een erg eenzijdige, ongenuanceerde weergave van de werkelijkheid. Eenzijdig omdat hij de grootste strafbare feiten over het hoofd ziet: de ongrondwettelijke lockdown, de uitschakeling van de democratie en in deze: het (onnodige) verbod op demonstratie. Nota bene een verbod op een vrijheidsdemonstratie. Je wil demonstreren tegen de vrijheid en dan wordt je vrijheid nog meer beperkt. En ongenuanceerd omdat er duidelijk twee soorten mensen op en rond het Malieveld waren, afgezien van het handhavend gezag. Er waren serieuze brave burgers die voor de vrijheid op kwamen, en er waren raddraaiers, hooligans of wie het dan ook waren.

Nog niet zo lang geleden zei hoogleraar Jan Brouwer hele wijze dingen inzake het coronavirus. Bijvoorbeeld aan degene die een boete hadden gekregen voor een coronamaatregel: niet betalen was zijn advies. Dat klinkt ons als muziek in de oren. Ook zei hij bij de NOS dat de noodverordeningen veel te ver gaan en moeten worden afgezwakt. Ze gaan in tegen de grondwet, aldus de wijze woorden van de Groningse hoogleraar.

Of hij een draai heeft gemaakt, moet schikken in de academische mores of zich te veel door propagandanieuws laat inspireren, hoe dan ook, zijn standpunten zijn wel erg subjectief. Hij moet weten dat wetten, ook het staatsrecht vaak voor meerdere uitleg vatbaar is. Het kan heel filosofisch worden. Het gaat op een gegeven moment ook over de moraal, en daar heb ik ook nog wel een keer een heel hoofdstuk over. Maar Brouwer zit hier behoorlijk mis. Je hoeft geen staatsrecht te hebben gestudeerd om dat te snappen.

Om te beginnen het recht om te demonstreren. Je moet mogen demonstreren. Ook voor de vrijheid, juist voor de vrijheid. De vrijheid is al zo ingeperkt, en dan wordt je ook nog eens de mogelijkheid ontnomen om te laten zien dat je voor de vrijheid strijd. Hoe moeten de mensen het dan laten zien? In het stemhokje? Wanneer, als ze de verkiezingen willen uitstellen? En terwijl feitelijk de democratie al afgeschaft is, het parlement zichzelf in de houdgreep heeft laten manoevreren. Het land lijkt te worden bestuurd door buitenlandse machten. En dan zegt een vooraanstaand staatsrechtgeleerde dat WIJ, het volk, provoceren en strafbare feiten plegen wanneer we elkaar een groepsknuffel geven?? Ik snap het wel, we hadden niet op het grasveld mogen komen omdat de burgemeester dat nu eenmaal heeft bepaald. En het is natuurlijk uiterst riskant zo dicht bij elkaar met al die bacillen en virussen, straks worden we nog ziek of gaan er mensen dood. Meneer Remkes, meneer Brouwer: dit weekend 0 coronadoden: NUL! En de dag des oordeels,15 juni dus, is ook geheel aan u voorbij gegaan.

De heer Brouwer weet ook heel goed dat de noodverordeningen eigenlijk illegaal zijn. Dat heeft zelf al eens verkondigd, en anders zijn collega staatsrechtgeleerde Wim Voermans wel. De maatschappij en de economie hebben hier enorm onder te lijden. Er gaan as we speak mensen dood aan de gevolgen van de lockdown. Dan leg je toch echt verkeerde prioririteiten wanneer je het gaat hebben als mensen elkaar niet op een grasveldje mogen knuffelen.

Laten we wel wezen, de demonstratie is ook niet verboden omdat men van de brave burgers ongeregeldheden en opruiing verwachtte. Wel van het niet kunnen aanhouden van die anderhalve meter, maar die is nergens op gebaseerd, kun je weten als je naar de juiste wetenschappers luistert. Nee, de demonstratie is verboden omdat men ongeregeldheden verwachtte van hooligans of dat soort gasten. En dat zij strafbare feiten hebben gepleegd, ja dat zal wel. Maar dat moet je wel nuanceren en dat doet Brouwer nou niet bepaald.

Het overgrote deel van de betogers zijn vredelievende mensen die gewoon hun vrijheid terug willen. Als er al sprake was van provocatie, dan waren het de raddraaiers die het de ME moeilijk maakte. Er waren ook mensen die stellen dat de politie provoceert. Het kan zeker een provocerend effect hebben wanneer er een bataljon agenten in vol gevechtstenue tegenover je staat, terwijl je op voorhand geen kwaad van zin bent. Maar dat is het dilemma van de politie. Staan ze er niet en het loopt uit de hand, dan vraagt iedereen zich af waar de politie was.

In zekere zin kun je het verbod op de vrijheidsdemonstratie door waarnemend burgemeester Remkes óók zien als provocatie, want het frustreert enorm. En dan gaat de rechter er ook nog even overheen. Ook geven ze er juridisch een draai aan zodanig dat het formeel gelegitimeerd is. De wakkere bevolking kan dit echt niet pikken. Die is te wakker. Zij komen gewoon hun recht op demonstratie opeisen. Zij trappen geen rotzooi. Zij hebben gezellige gesprekken elkaar en met agenten. Zij kiezen hun moment en betreden toch het veld. Zij vinden morele steun en broederschap bij elkaar. Mensen uit alle lagen van de bevolking: gelijkheid. Met de vrijheid zijn dat pijlers waar een maatschappij op kan bouwen. Bovendien tonen zij liefde: zij beantwoorden de onderdrukking met liefde. Wat wil je nou nog meer?

Als je dat provocatie noemt, dan is de demonstratie, verboden of niet, zeer geslaagd. Dan ben je er namelijk door geraakt. Maar als je er niet mee eens bent, ben je geëmotioneerd en sla je door in je woordkeus. Wat nuchterder bekeken hebben de demonstranten met hun groepsknuffel de voorstanders van het verbod niet geprovoceerd maar juist aan het denken gezet: gewone burgers, die anders nooit demonstreren, zijn opgestaan, zijn onverzettelijk en laten zich niet zomaar tegenhouden, vrijheid is te belangrijk en een volgende keer komen ze gewoon weer. Net zolang als nodig is. Daar kan een bestuur toch niet blind voor zijn?

P.S.: En strikt genomen, meneer Brouwer, waren de mensen er in opdracht van de koning. Want zijne koninklijke hoogheid sprak op 4 mei 2020 de woorden: ‘koester en verdedig de vrije en democratische rechtsstaat‘. Dat is exact wat al die mensen op het Malieveld hebben gedaan. Zij snappen dat, zonder staatsrecht te hebben gestudeerd.