JOURNALISTIEKE CRISIS

Journalistieke crisis
Coronacrisis of journalistieke crisis?

De coronacrisis blijft de media beheersen. Onverminderd gaat de bangmakerij door. De coronamaatregelen hebben effect op alle aspecten van het leven dus is het niet zo gek dat de media er zo veel aandacht aan besteden. Maar de vraag is of deze stortvloed de maatschappij helpt in het handlen en verwerken van COVID-19 of dat het bijdraagt aan meer ellende. Een groeiende groep mensen vraagt zich af of de maatregelen, zoals een gehele of gedeeltelijke lockdown, wel proportioneel zijn. Om niet te spreken over een groeiende groep mensen die grote vraagtekens zet bij alles wat de overheid en de mainstream media vertellen over corona.

De media blijven maar aantallen besmettingen en corona-doden noemen. Nog steeds worden mensen er bang van maar steeds meer mensen raken immuun voor de getallen en de angstinboezeming. Helemaal als we zien dat de voorspellingen niet helemaal uitkomen. De media manoevreren zichzelf zo in een journalistieke crisis. De vraag is dus of er een coronacrisis is of een journalistieke crisis.

Weliswaar zijn het niet de media die de maatregelen opleggen, maar de overheid. Toch hebben de media een grote invloed op hoe de bevolking denkt en handelt. Dat heeft namelijk te maken met de eerder genoemde definitiemacht: het bepalen van wat belangrijk is in de actualiteit en hoe er over moet worden gedacht. Mainstream media hebben definitiemacht. De berichtgeving van de mainstream media kenmerkt zich door eenzijdigheid, namelijk de zijde van de machthebbers en een select groepje experts. Terwijl er zoveel andere perspectieven zijn van waaruit je de zaak zou kunnen bekijken. Alternatief nieuws op internet doet dat wel. Soms belichten de mainstream media wel alternatief nieuws, maar dan altijd op een minachtende manier. De boodschapper zelf moet bij voorbaat niet serieus worden genomen, dan wel wordt de boodschap met goedkope argumenten weerlegd.

Maar dat is altijd beter dan een verbod op nepnieuws. Want het is niet aan de overheid om te bepalen wat echt nieuws is en wat nepnieuws. Het zou neerkomen op pure censuur. Ook alternatief nieuws moet kritisch worden overwogen want zij kunnen er ook net zo goed naast zitten. Alternatief nieuws heeft alleen geen definitiemacht. Toch kan het rekenen op groeiende belangstelling.

De bevolking is welbeschouwd in te delen in believers en non-believers. Maar ook in sceptici en overtuigden. We hebben dus min of meer vier smaken:

  • Overtuigde believers
  • Sceptische believers
  • Sceptische non-believers
  • Overtuigde non-believers

Het gaat hierbij niet om de vraag of COVID-19 bestaat, maar of het verhaal van de overheid en de mainstream media wel of niet wordt geloofd, en in welke mate.

Overtuigde believers zijn zij die blind varen op de autoriteit en de politiek-correcte berichtgeving. Vanuit de non-believers bekeken zijn deze mensen bange, onwetende, volgzame schapen. Wat ook zou kunnen is dat hun opvatting toevallig samenvalt met die van de autoriteit en de media. Maar hoe kom je dan aan die opvatting, kun je je afvragen. Misschien hebben zij zich voldoende verdiept in de opvattingen van alternatief nieuws en voldoende redenen en argumenten gezien om die af te wijzen. In heel veel gevallen zal dat niet zo zijn, want het alternatieve nieuws wordt vele malen minder geconsumeerd dan het mainstream nieuws.

Maar wat zei Albert Einstein ook al weer:
Blind vertrouwen in de autoriteit is de ergste vijand van de waarheid

Dan de tweede groep: de sceptische believers. Dit zijn mensen die wel geloven in hetgeen de media en de overheid ons vertellen maar er niet voor gaan. Ze stellen wel vraagtekens bij een aantal zaken die zich onlogisch voordoen. Bijvoorbeeld waarom het zo lastig is vast stellen of er sprake is van corona maar het toch heel besmettelijk is. En waarom er tijdens de griep meer doden vielen en al die maatregelen van nu toen niet nodig waren. Antwoorden op deze en heel veel andere vragen hebben ze niet maar ze kunnen zich ook niet voorstellen dat autoriteiten en experts ons allemaal voor de gek houden. De IC’s zitten bijna vol en die doden zijn toch echt.

En wat zei Pythagoras ooit eens:
Een vat vol geleerdheid is nog geen druppel wijsheid waard

De derde groep zijn de sceptische non-believers. De berichten in de mainstream media nemen zij met een kilo zout en zij richten zich in toenemende mate op alternatief nieuws. Maar ook dat alternatieve nieuws wordt met het nodige zout genomen. Complottheoriën gaan er niet in: te onwaarschijnlijk en niet hard te maken. Deze groep zit met de meeste vragen. De groep is nog niet heel groot, in ons land enkele honderduizenden tot een miljoen, maar wel groeiende. Het zijn de mensen die naar Jensen kijken, of naar Café Weltschmertz. Ze hebben in ieder geval genoeg van het NPO en de kwaliteitskranten.

Zij kunnen zich uitstekend vinden in de volgende tegeltjeswijsheden:
Een expert met een foute analyse is gevaarlijker dan een objectieve leek
Een expert met belangen is minder geloofwaardig dan een onafhankelijke journalist

Tot slot de vierde groep: de overtuigde non-believers. Deze mensen geloven wel in het bestaan van het coronavirus COVID-19, maar zij geloven dat het geëngineerd is en als bioterroristisch wapen is ingezet. Deze mensen zijn helemaal klaar met wat ze noemen de elite. Daaronder verstaan ze de machthebbers en de dienaars onder de machthebbers. In de mainstream media wordt deze groep niet serieus genomen, maar dat is wederzijds. Zij vinden hun inspiratie vooral in het alternatieve nieuws op internet. Is het hen te doen om de fascinatie dat alles anders is dan dat het lijkt, of zijn er steekhoudende argumenten en overduidelijke patronen te ontdekken in de vermeende samenzweringen?

Voor deze groep, en ook voor alle andere groepen de volgende tegeltjeswijsheid:
Op internet vind je bevestiging voor alles wat je maar wilt geloven

Hoe dan ook, we weten niet wat we niet weten. En alleen daarom al kun je het alternatieve nieuws niet in de ban doen. Je moet daarom de derde en vierde groep ook gewoon serieus blijven nemen. Vergeet niet, een believer kan op enig moment een non-believer worden. Maar een non-believer blijft een non-believer. Hij koos voor de rode pil.

Wat de coronacrisis feitelijk gaat blootleggen is een journalistieke crisis. Hoe strenger de maatregelen, hoe minder makkelijk de acceptatie. Hoe eenzijdiger de berichtgeving, hoe minder de geloofwaardigheid. Hoe harder men roept, hoe eerder men er genoeg van krijgt.

Het wordt een clash. Terwijl de mainstream media berichten over verlenging van de maatregelen, overvolle IC’s, toenemend aantal besmettingen en corona-doden, berichten alternatieve nieuwssites een hele andere kant van het COVID-19 virus. Hoe durven ze!

Maar wat lezen we daar dan zoal? Nou, bijvoorbeeld dat de overheid er zelf voor gekozen heeft om te bezuinigen op de IC capaciteit [Weltschmertz]. Dat het meerendeel van de mensen die op de IC’s liggen er uiteindelijk niet levend uit komen. Dat het COVID-19 virus niet langer beschouwd wordt als een infectieziekte met hoge gevolgen [gov.uk]. Dat het onomstotelijk vaststaat dat het coronavirus niets voorstelt [The Highwire], een stelling gedaan op basis van uitspraken van diverse epidimiologen en andere wetenschappers. Dat COVID-19 van alle luchtweginfecties één van de makkelijkste is om te behandelen [Highwire]. Dat de metingen van het aantal besmettingen en corona-doden niet overal deugen [Jensen]. Dat antivirele medicijnen soms fatale bijwerkingen hebben [Rappoport]. Dat er in de EU een vaccinatiepaspoort in de maak is [Stichting Vaccinvrij], die de vrijheid van de bevolking ernstige beperkingen oplegt danwel inbreuk op de lichamelijke integriteit is. COVID-19 versnelt dit proces niet alleen, het maakt zelfs de acceptatie er van niet alleen makkelijker, het is er zelfs voor bedoeld dat de mensen hier zelf om gaan vragen.

Dit zijn perspectieven van waaruit we het ook zouden kunnen bekijken. En ze zijn niet uit de lucht gegrepen. Maar de mainstream media belichten deze kant niet. Of hooguit vooringenomen, dat het zeg maar onzin is om zo te denken. Maar de mainstream media zijn er op ingespeeld om van allerlei redenen te verzinnen waarom dat allemaal niet waar kan zijn en zijn goed in het verdraaien van feiten. Wie nooit iets anders leest, accepteert dit meteen. Kwestie van definitiemacht en medialogica. Maar dat geldt niet voor de non-believers. Zij voelen aan dat er meer speelt dan alleen het coronavirus. Sommigen zien in dat soms agenda’s en belangen zwaarder wegen dan bewijzen, en dat bewijzen soms een illusie zijn.

Hoe dan ook, het nieuws op de alternatieve nieuwssites verschilt nogal met dat van de kwaliteitskranten en het npo. Maar is het nieuws van deze sites dan nepnieuws omdat het zo contrastreert met wat men gewoonlijk hoort en leest? Is alternatief nieuws per se nepnieuws? Nee, niet per se, maar het is ook niet per se betrouwbaar en onafhankelijk. Daarentegen zijn mainstream kranten en televisiezenders nooit onafhankelijk. In hoeverre dat objectieve berichtgeving oplevert mag een ieder zelf beoordelen. We kunnen niet weten wat we niet weten maar we hebben wel de keuze om wel of niet verder te kijken en te slikken wat ons voorgeschoteld wordt.

Helaas zullen veel mensen niet beseffen dat ze deze keuze hebben en ze zullen er daarom geen gebruik van maken. Dit zijn de believers, een meerderheid van de bevolking. Zij vertrouwen op de autoriteit en op een objectieve media. Maar dit blinde vertrouwen geeft de machthebbers, wie dat dan ook zijn, middelen in handen om de bevolking te onderdrukken. Denk aan Einstein: Blind vertrouwen in de autoriteit is de ergste vijand van de waarheid. Niet alles dat Einstein zegt is moeilijk te begrijpen, deze ook niet, zou je zeggen.

De overtuigde believers gaan de wereld niet veranderen. Zij geven de machthebbers vrijspel. Wanneer de sceptische believers en non-believers in aantal gaan groeien, en dat doen ze, dan komt er een journalistieke crisis. Een journalistieke crisis zal de macht van de mainstream media ondermijnen en zal mogelijk de achterliggende belangen blootleggen. We zullen dan zien of de keizer kleren aanheeft.

dd. 6 april 2020